Toplantı, büyük Batılı güçlerin yetkilileri ile 20 yılı aşkın süredir iktidarda olan Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın ayrılmasının ardından 8 Aralık’ta ülkenin dizginlerini eline alan Ahmed El Şareh arasında bu düzeyde yapılan ilk toplantı oldu.
Şam, 3 Ocak 2025 (AFP) — Fransız ve Alman diplomasisinin başkanları, Cuma günü ülkenin yeni lideri İslamcı Ahmed el-Chareh ile bir araya geldikleri Suriye’de barışçıl ve kapsayıcı bir geçiş çağrısında bulundular.
Toplantı, büyük Batılı güçlerin yetkilileri ile 20 yılı aşkın süredir iktidarda olan Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın ayrılmasının ardından 8 Aralık’ta ülkenin dizginlerini eline alan Ahmed El Şareh arasında bu düzeyde yapılan ilk toplantı oldu.
Ziyareti Avrupa Birliği’nin talimatıyla gerçekleşen Jean-Noël Barrot ve Annalena Baerbock, onunla Şam’a bakan başkanlık sarayında buluştu.
Şam’ı ele geçiren koalisyona liderlik eden radikal İslamcı grup Hayat Tahrir el Şam’ın (HTS) lideri Ahmed el Çareh’in ilk adımları yakından inceleniyor.
Baerbock, yeni Suriye lideriyle görüşmesinin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, “Suriye için daha iyi bir gelecek, iktidarın kapsayıcı ve barışçıl bir şekilde devredilmesi, uzlaşma ve yeniden yapılanma anlamına geliyor” dedi.
Artık tüm etnik ve dini grupları, tüm vatandaşları kapsayan bir siyasi diyalogun kurulması gerekiyor” dedi.
Sayın Barrot, kimyasal silahların (OPCW) yasaklanması ve komşu Lübnan ile işbirliği yapılmasına dikkat çekti.
-Kürtlere “Garantiler”-
On yılı aşkın süredir devam eden savaş nedeniyle parçalanmış olan ülkeyi birleştirme sorunuyla karşı karşıya kalan Ahmed el-Çereh, başta HTŞ olmak üzere silahlı grupları dağıtma kararlılığındaydı.
Tarih belirtmeden ulusal diyalog kurma niyetinde olduğunu açıkladı ve seçim organizasyonunun dört yıl sürebileceğini belirtti.
Hıristiyan toplumunun dini temsilcileriyle, sivil toplumdan isimlerle görüşen ve Kürtlerin askeri lideriyle görüşen Fransız diplomasi başkanı, İslamcıların iktidara gelmesinden bu yana endişelerini dile getirdi.
“Fransa’nın müttefikleri olan Kürtlerin yeni siyasi sürece tam olarak entegre olabilmeleri için siyasi bir çözüm bulunması gerekiyor” dedi. Jean-Noël Barrot, ziyaretinin arifesinde, kuzeydoğu Suriye’nin büyük bir bölümünü kontrol eden Suriye Demokratik Güçleri’nin (Kürtlerin hakim olduğu SDG) lideri Mazlum Abdi ile bir toplantı yaptı.
Alman mevkidaşı da kendi adına, “Kürtlere ciddi güvenlik garantilerinin verilmesinin yanı sıra Kürt güçlerinin yeni orduya entegrasyonu” çağrısında bulundu.
Sayın Barrot ayrıca, Fransa’nın Ocak ayı sonunda “doğru yönde” siyasi geçişi desteklemek amacıyla “Suriye ve ortaklarını kapsayan” uluslararası bir konferans düzenlenmesini önerdiğini duyurdu.
Ve Suriyelilerin yeni bir Anayasa taslağı hazırlamasına yardımcı olmak için ülkesinin ve AB’nin uzmanlığını sundu.
Beşar Esad’ın devrilmesinden bu yana pek çok Arap ve Batılı ülkeden yetkililer Şam’ı ziyaret ederek 2011’den bu yana Suriye’ye uygulanan tecridi kırdı.
Ahmed el-Çare, 2011’de yarım milyondan fazla insanın ölümüne ve milyonlarca insanın sürgüne gönderilmesine yol açan bir savaşı tetikleyen halk ayaklanmasının bastırılmasının ardından Beşar Esad’ın iktidarına uygulanan uluslararası yaptırımların kaldırılması çağrısında bulunuyor. ülkeyi perişan etti.
– Cezaevi ziyareti –
El Kaide’nin eski Suriye kolu olan HTŞ, cihatçılıktan koptuğunu iddia ediyor ancak başta Washington olmak üzere birçok Batılı başkent tarafından “terörist” olarak sınıflandırılmaya devam ediyor.
Beşar Esad’ın ana müttefikleri Rusya ve İran iken, yeni güç Türkiye ve Katar’a yaklaşarak Batı’ya yöneldi.
Ziyaretleri sırasında Bay Barrot ve Bayan Baerbock, eski iktidara yönelik kitlesel baskının sembolü olan Saydnaya hapishanesini de ziyaret etti.
Suriyeli kurtarıcıların eşliğinde, gözaltı koşullarının insanlık dışı olduğu ve çok sayıda tutuklunun işkence altında öldüğü hücreleri ziyaret ettiler. Tutuklular ve Saydnaya Hapishanesi Kayıpları Derneği’ne göre Şam’ın düştüğü gün burada 4.000’den fazla tutuklu serbest bırakıldı.
Quai d’Orsay’dan bir kaynağa göre, “Fransa ve Almanya, Esad rejiminin suçlarının cezasız kalmasına karşı mücadeleyi desteklemek için kriminoloji alanındaki teknik uzmanlıklarını sağlamaya kararlılar.”
at-jos/vl/hme